عوارض استفاده بیش از اندازه از فضای مجازی

گسترش یافتن فضا های مجازی و استفاده بی رویه آن توسط جوانان و نوجوانان یکی از چالشهای جدید در خانواده ها محسوب می شود .   گسترش یافتن فضا های مجازی و استفاده بی رویه آن توسط جوانان و نوجوانان یکی از چالشهای جدید در خانواده ها محسوب می شود . بسیاری از روانشناسان تداوم این وابستگی را نوعی اختلال روانی می دانند که در طولانی مدت باعث بروز افسردگی و اضطراب می شود . استفاده از شبکه های مجازی در کشور ایران 10 برابر بیش از تمام جهان برآورد شده است و به همین شکل میزان استفاده مردان بیش از زنان گزارش شده . فضای مجازی کمک بسیار زیادی بر روابط افراد و تبادل اطلاعات در جهان شده اما آسیب های روانشناختی ، آسیب به روابط حقیقی و بروز اختلالات روانی ، از آسیب های جدی این تکنولوژی نوین است . نحوه صحیح استفاده از این تکنولوژی هوشمندو ارتباط سالم در فضای مجازی ، نیازمند آگاهی و ارائه اطلاعات صحیح توسط خانواده ها و رسانه ها می باشد . خانواده ها می توانند با هشیاری و توجه به نحوه استفاده جوانان از شبکه های اجتماعی از آسیب های روانی و اجتماعی به آنها جلوگیری کنند . برای آن که به عوارض جدی فضای مجازی بتوانیم اشاره کنیم ابتدا درباره اعتیاد به فضای مجازی توضیحاتی ارائه خواهیم داد .

اعتیاد به فضای مجازی و اینترنت

اعتیاد به اینترنت و فضا های مجازی باعث می شود تا فرد زمان زیادی را که باید صرف کار های روزانه کند ، بابت استفاده از این شبکه ها از دست بدهد و روال عادی زندگی وی بر هم خورد . اعتیاد به اینترنت یک اعتیاد رفتاری می باشد که فرد نیاز دارد تا زمان زیادی را برای مقابله با تنش ها و استرس های روزمره صرف آن کند . برخی از افراد که نیاز به تلفن بهترین روانشناس دارند و از آن دوری می کنند ، خود نسبت به این اعتیاد خود آگاه نیستند و آن را مسئله ای ساده می دانند . افرادی که دچار اعتیاد به اینترنت و شبکه های مجازی دارند معمولا فعالیت جدی در اینترنت انجام نمی دهند و صرفا به گشتن در صفحات مختلف ، می پردازند . از نشانه های اعتیاد به اینترنت به صورت مشخص می توان به : گذراندن زمان بسیار زیاد در اینترت ، ناتوانی در کنترل بر استفاده ، بی قراری در زمان عدم دسترسی به اینترت و مشغولیت ذهنی زیاد برای استفاده ، اشاره کرد .

عوارض استفاده بی رویه از شبکه های مجازی و اینترنت چیست ؟

1-    آسیب های فیزیکی : چاقی از اولین عوارض استفاده بی رویه از اینترنت می باشد . افرادی که زیاد از این تکنولوژی استفاده می کنند ورزش را ترک کرده و تمایل زیادی به خوردن پیدا می کنند . گردش خون در افرادی که پای لپ تاب و یا گوشی موبایل ساعتها می نشینند ، پایین آمده و بی تحرکی باعث خمیدگی ستون فقرات و بدنی نا فرم می شود . ضمن آن که نگاه کردن مداوم به صفحه مانیتور یا گوشی موبایل باعث ضعیف شدن چشم در آنها نیز می شود . از دیگر عوارض فیزیکی استفاده بیش از اندازه از اینترنت می توان به ضعف شنوایی در اثر صدای بلند هدفن و تورم انگشتان اشاره نمود .

2-    آسیب های روانی : یکی از مهم ترین تاثیرات شبکه های مجازی و اینترنت بر طبق تحقیقاتی که در مرکز مشاوره تهران انجام شده ، کاهش خواب و کم شدن کیفیت آن است . ملاتونین ، ماده ای شیمیایی می باشد که بر خواب تاثیر گذار است که تابش مداوم صفحه نمایش بر آن تاثیرات زیادی می گذارد . بنابراین کار کردن با تکنولوژی به احتمال زیاد تاثیرات زیادی بر خواب افراد می گذارد . استرس و افسردگی در اثر استفاده از بی رویه از شبکه های اجتماعی و نگرانی که افراد در اثر دوری از آن اخباری که به صورت مداوم به آن دسترسی پیدا می کنند و ... بسیار متحمل می باشد .

3-    به خطر افتادن امنیت افراد : اینترنت و شبکه های مجازی در کنار مزایای زیادی که در تبادل اطلاعات دارد می تواند بسیار خطرناک باشد . مجرمان از پیام ها , رسانه های اجتماعی یا فروم های که افراد برای ورود به شبکه های مختلف پر می کنند ، برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کنند . با افزایش جمعیت ، جرایم رایانه ای افزایش زیادی یافته است . امروزه استفاده از اطلاعات شخصی و سوء استفاده از آن برای اخاذی یا مورد آزار و اذیت قرار دادن افراد به مراتب ساده تر از گذشته شده .

چگونه استفاده از اینترنت را برای کودکان و نوجوانان خود محدود کنیم ؟

صحبت کردن درباره آسیب هایی که فضا های مجازی و موارد شبیه سازی که می شود انجام شود ، با کودکان و نوجوانان از بهترین راه هایی می باشد که مشاور روانشناس خوب به والدین توصیه می کند . بهترین کار این است که والدین اطلاعات کاملی درباره تکنولوژی روز داشته باشند و نظارت کاملی بر صفحات و فضاهایی که کودک و یا نوجوان در آن گردش می کنند ، داشته باشند . یکی دیگر از راه هایی که والدین می توانند به وسیله آن استفاده از اینترت را برای کودکان و نوجوانان خود محدود کنند ، تشویق آنها به انجام بازی های واقعی و خواند کتاب می باشد . والدین می توانند با الگو سازی مناسب و آموزش های صحیح ، خط مشی صحیحی به کودک داده و وی را از آسیب های روانی و اجتماعی استفاده بی رویه از شبکه های مجازی دور کنند . باید توجه کرد هنگامی که آگاهانه و با حفظ اعتدال از شبکه های مجازی و اینترنت استفاده شود ، رسانه های اجتماعی می توانند تاثیر بیسار مثبتی بر زندگی کودک و نوجوان و حتی سلامت روانی آنها داشته باشد .

نویسنده : غزاله البهشتی

آدرس : خیابان دولت ، بلوار کاوه جنوب ، نبش کوچه ی اخلاقی غربی ، پلاک 29 ، واحد 6 ، طبقه ی سوم .

تلفن :                  22593216

22795735